Onderwijs, Ondernemen & Overheid: de drie O's
In Nederland vormen Onderwijs, Ondernemen en Overheid – de drie O’s – de ruggengraat van onze samenleving. Ze spelen een cruciale rol in het heden en in de toekomst van het land. Dit platform deelt inspirerende verhalen en inzichten van professionals die binnen deze domeinen actief zijn (geweest) en op verschillende wijzen expertise hebben opgebouwd.
Achter deze verhalen staat Joost Veenstra (1993) uit Hillegom. Met diploma's en achtergronden achtergrond in de journalistiek, de neerlandistiek, het onderwijs en jarenlange ervaring als docent Nederlands in het voortgezet onderwijs, belicht hij de wereld van de drie O's vanuit unieke invalshoeken.
Interview: Gert van Soest (Ondernemen)
Gert van Soest (1965) is eigenaar van Chocolaterie Pierre in Hillegom en Haarlem. 7.500 chocoladeletters per jaar verkopen, veel trouwe klanten. Zelfs bekende Nederlanders. Tegelijkertijd ziet hij met lede ogen aan hoe Nederland geen ondernemersland meer is. Hij laat zich echter niet uit het veld slaan en zet in op een waardevolle samenwerking met een bekend Nederlands hotelketen en een bekende Nederlandse luchtvaartmaatschappij. De ondernemer in chocolade werkt samen met zijn vrouw Karin en zoon Jeffrey. Tot zijn zeventigste gaat hij nog door als chocolatier.
Interview: Lieke Griffioen (Onderwijs)
Lieke Griffioen (2003) is docente Nederlands op het Kalsbeek College in Woerden. En dat is bijzonder. Want er zijn gigantische tekorten in het onderwijs. Met name docenten Nederlands. Zo waren er in het schooljaar 2024-2025 liefst 1.350 voltijdbanen docent Nederlands te vullen. Griffioen had al vroeg affiniteit met taal en groepsdynamiek. Ze erkent weliswaar dat haar beroep veel extra taken met zich meebrengt, maar ze haalt veel voldoening uit haar werk en het contact met haar leerlingen. Bij tijd en wijle heeft ze zelfs de leukste baan ter wereld.
Interview: Romano Denneboom (Ondernemen)
Romano Denneboom (1981) speelde één interland voor het Nederlands elftal, Champions League voor Heerenveen en kwam namens FC Twente uit in de bekerfinale van 2009. Tijdens zijn carrière leefde hij, zonder ooit schulden te maken, op te grote voet. Hij moest hierdoor na zijn voetbalpensioen opnieuw beginnen. Maar nu is hij, naast zijn werk voor de Excelsior Foundation, ondernemer en brengt hij vraag en aanbod samen. Dat doet hij onder de vlag van Denneboom Connect. Zijn eerste succes? Een voetbalclub helpen aan fashionkleding.
Interview: Jasper Nieuwenhuizen (Overheid)
Jasper Nieuwenhuizen (1979) is sinds juni 2025 de nieuwe burgemeester van Lisse. Het bollendorp is geen onbekend terrein voor Nieuwenhuizen: hij bracht er zijn middelbare schoolperiode door en had er bijbaantjes. Na omzwervingen, onder andere langs accountantskantoor Ernst & Young en het wethouderschap in Alkmaar, keerde hij na een kwart eeuw terug in Lisse. Daar hoopt hij Lisse nóg meer op de kaart te zetten via de Keukenhof. De nieuwbakken burgervader, lid van de VVD, is pleitbezorger van het idee dat een burgemeester maar heel marginaal politicus is.
Interview: Robert Zwaanswijk (Ondernemen)
Robert Zwaanswijk (1968) was tot de corona in 2020 uitbrak kassenbouwer. De bouw viel echter stil en de Westlander moest op zoek naar een andere bron van inkomsten. Hij kocht daarop zo'n honderd vintage voetbalshirts in, met als doel ze met winst te verkopen. Een schot in de roos, want hij zette Kick and Rush op en kan nu goed leven van de handel in oude tenues. Samen met zijn zoons runt hij de onderneming. In de toekomst hoopt hij een fysieke winkel te openen, maar hij verlangt ook naar enkele zeldzame pareltjes tussen de rekken in zijn showroom.
Interview: Allard Lindhout (Onderwijs)
Allard Lindhout (1987) is voetbalscheidsrechter die naast de Eredivisie ook interlands en Champions Leaguewedstrijden fluit. Tot enkele jaren geleden gaf hij ook nog les in het basisonderwijs. De ervaring die hij als docent opdeed, maakten van hem een betere scheidsrechter. Niet verwonderlijk, omdat Lindhout ook veel parallellen ziet tussen doceren en scheidsrechteren. Zijn onderwijsexpertise blijft bovendien behouden, aangezien hij lezingen en workshops geeft over klassenmanagement en motiveren. Ooit keert de geboren Warmonder terug voor de klas.
Interview: Jasper Out (Onderwijs & Overheid)
Jasper Out (1988) klom in 2014 - hij was toen 26 - op tot teamleider mavo op het Leeuwenhorst in Noordwijkerhout. Daarnaast doceert hij biologie. Out heeft docentenontwikkeling van zijn teamleden hoog in het vaandel staan, vindt situationeel leiderschap een belangrijke voorwaarde voor iedere teamleider en bewijst zich als verschilmaker voor zijn leerlingen. Hoewel hij op 18-jarige leeftijd al actief was in het onderwijs, ziet hij zichzelf uiteindelijk liefst 50 jaar in deze branche volmaken.
Interview: Didem Aykilic (Onderwijs)
Didem Aykilic (1994) geeft les aan groep 6 en 7 van basisschool Het Spectrum in Hoorn. Rond de coronaperiode plaatste ze met haar leerlingen voor de grap een filmpje op TikTok. Dit filmpje bleek meteen aan te slaan en duizenden TikTok-gebruikers volgden het account van Juf Didem. Inmiddels staat de teller op 80.000 volgers. Aykilic wil haar volgers doodgewone onderwijsmomenten laten zien, maar ook hoe leuk het onderwijs is. In 2024 haalde Aykilic bovendien de top 3 van Leraar van het Jaar in het basisonderwijs.
Interview: Kim Lammers (Ondernemen)
Oud-tophockeyster Kim Lammers (1981) speelde 200 officiële interlands voor het Nederlands vrouwenelftal, scoorde daarin liefst 124 doelpunten en was verantwoordelijk voor 358 doelpunten voor Laren in de Hoofdklasse. Na haar carrière richtte zij, samen met Floris Verheij en Fleur Nijland, CIRCULR. op. Met CIRCULR. zamelt Lammers oude sportkleding in via ClubHubs, verwerkt het tot nieuwe materialen en helpt sportmerken écht circulair te worden. Lammers’ ultieme doel? TeamNL in 100% gerecyclede kleding op de Olympische Spelen.
Interview: Roberto ter Hark (Overheid)
Roberto ter Hark (1980) volgde in november 2024 Arie van Erk op als burgemeester van Hillegom. Hiervoor was Ter Hark (zoon van een Nederlandse vader en een Spaanse moeder) jarenlang wethouder en gemeenteraadslid in Noordwijk. De nieuwe burgervader van alle Hillegommers ziet zichzelf in het Hof van Hillegom een langere tijd actief zijn. De nieuwe burgemeester van het bollendorp, wiens wieg in Sevilla stond, geniet volop van zijn faciliterende rol om tot goede besluiten te komen.
Interview: Ron Jans (Onderwijs)
Ron Jans (1958) coachte meer dan 700 wedstrijden voor verschillende Nederlandse Eredivisieclubs, maar stond van 1990 tot 2001 voor de klas als docent Duits op het Maartenscollege in Haren. Die loopbaan in het onderwijs versnelde zijn ontwikkeling als trainer, maar de geboren Zwollenaar stelt dat het trainersvak betekenisvoller is dan het docentschap. Desondanks vindt de trainer van FC Utrecht het beroep van een leraar prachtig, maar wel enorm ondergewaardeerd. Onbezoldigd ziet hij zichzelf héél misschien ooit nog voor de klas terugkeren.
Interview: Max Uphoff (Ondernemen)
Max Uphoff (2001) richtte in 2019 na zijn vwo-examen bijlesbedrijf BLIJLES op, wat uitgroeide tot een succesvolle onderneming in de Randstad. Daarnaast is de geboren Haarlemmer, die opgroeide in Lisse, gemeenteraadslid namens het CDA in Noordwijk en geeft hij in het schooljaar 2024-2025 economie op het HVX in Nieuw-Vennep. Zijn ambities steekt hij niet onder stoelen of banken: wethouder of schoolleider te worden.
Interview: Kim Cevaal (Onderwijs)
Kim Cevaal (1994) is sinds het schooljaar 2022-2023 directrice van basisschool De Vlashoek in Westmaas (Gemeente Hoeksche Waard). Bij haar aantreding was Cevaal 27 lentes jong. Verrassend jong voor een vrouwelijke schoolleider, aangezien de gemiddelde leeftijd van basisschooldirectrices rond de 50 ligt. Op De Vlashoek geeft de geboren Dordtse nog steeds één dag per week les. Belangrijk en waardevol voor een schoolleider, vindt de directrice.
Interview: Sasja Walstra (Onderwijs)
Sasja Walstra (1993) werkte in Amsterdam als docente Nederlands, maar leerde in de stad de Catalaan Miki kennen. Voor de liefde verhuisde Walstra in 2024 naar Barcelona. Aanvankelijk leek dit bovenal een goede keuze voor de liefde, maar een minder gunstig besluit voor Sasja's professionele carrière als leraar Nederlands. Toch lukte het de geboren Haarlemse al na enkele weken om ook in Spanje aan de slag te gaan als docente Nederlands.
Interview: Serdar Tolenaar (Ondernemen)
Serdar Tolenaar (1989) runde tot eind 2022 nog de PLUS-supermarkt in Hillegom. Door toeval ontstond het idee om in zijn supermarkt ook verse maaltijden te gaan verkopen. Dit bleek een schot in de roos. Onder de merknaam 'Mama's' brengt Tolenaar nu drie verschillende soorten maaltijden op de markt: Mama's Maaltijden, XXL Nutrition Fitmeals (sportmaaltijden) en Vood (veganmaaltijden). Met Mama's hoopt hij een soort Unilever te worden.
Interview: Stéphane Lorent (Ondernemen)
Stéphane Lorent (1981) runt in Hoofddorp de onderneming Barracuda. Met Barracuda doet hij vanaf 2014 iets unieks: hij bedenkt interactieve marketingacties, waarbij een potentiële klant een specifiek product of merk écht ontmoet en ervaart, bijvoorbeeld op een festival. Dit heet 'merkactivatie'. Barracuda bedenkt merkactivaties voor bekende bedrijven als Unilever, Duvel Moortgat, Chiquita, Upfield, Pirelli en nog vele andere merken.
Interview: Richard Knopper (Ondernemen)
Richard Knopper (1977) droeg ooit het Ajax-shirt met rugnummer 10. Hiermee volgde hij zijn grote leermeester Jari Litmanen op. Tegenwoordig is de oud-voetballer zélf leermeester van beroep. In Den Haag bestiert hij een voetbalschool onder de naam 'Richard Knopper Football Academy'. De leden van de voetbalschool variëren van jeugdvoetballers tot aan senioren van clubs uit de Tweede Divisie. Hun gemene deler: de droom tot profvoetballer.
Interview: John van Zweden (Ondernemen)
John van Zweden (1962) is dé behangkoning. De Haagse volksjongen uit de wijk Transvaal groeide op tussen behangrollen en breidde zijn behangparadijs uit van 100m² naar 2.500m². Begin jaren 2000 redde hij de voetbalclub Swansea City van de ondergang. Niet wetende dat deze club jaren later in de Premier League zou uitkomen. Enkele jaren geleden verkocht Van Zweden zijn aandelen in de club en werd hij multimiljonair.
Interview: Carin Tawfik (Overheid)
Carin Tawfik (2001) is fractievoorzitter van D66 Katwijk en studeert rechten aan de Universiteit Leiden. Toch ging de carrière van de geboren Leidse niet altijd over rozen: na een Citoscore van 512, moest Tawfik naar het vmbo-kader en zag zij voorlopig haar dromen uiteenspatten. Op basis van haar capaciteiten en doorzettingsvermogen, klom zij later echter op tot de havo, het hbo, de universiteit en het fractievoorzitterschap van D66.
Interview: Jan Joost van Gangelen (Onderwijs)
Jan Joost van Gangelen (1974) is presentator van het ESPN-programma De Eretribune en doet daarnaast verslaggeving van wedstrijden uit de Eredivisie. Onder meer door het gebruik van 'vergeten' woorden of oude uitdrukkingen valt hij regelmatig op. Niet verwonderlijk, gezien zijn liefde voor taal en carrière in het onderwijs als docent Nederlands. Van 1997 tot 2004 stond Van Gangelen voor de klas in Amsterdam Oud-West.
De drie O's als Gouden Driehoek
De drie O's - Onderwijs, Ondernemen en Overheid - vormen een onderling afhankelijk netwerk, ook wel bekend als de triple helix (zie afbeelding). Deze triple helix verwijst naar een reeks interacties tussen verschillende partijen afkomstig uit de academische wereld (Onderwijs), het bedrijfsleven (Ondernemen) en de Overheid, met als doel de ontwikkeling van de kennismaatschappij en kenniseconomie te stimuleren.
De drie O's komen, zowel op strategisch als op operationeel vlak, onder andere tot uiting in regiovisies van provincies, maar ook op kleinere schaal binnen overheden, zoals bij gemeenten. Deze overheidsinstanties zetten zich, samen met bijvoorbeeld scholen, het MKB in de provincie of de gemeente, vakbonden en regionale werkgeversorganisaties, in om de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt te verbeteren. Zodoende ontstaat er een waardevolle samenwerking tussen drie mogendheden. Nu rijst de vraag: wie zijn de professionals die actief betrokken zijn binnen de drie O's? Op die vraag geeft www.joostveenstra.nl antwoord.
