Na 25 jaar keerde Jasper Nieuwenhuizen (Dordrecht, 8 januari 1979) op 3 juni terug in Lisse. Nog niet als inwoner, maar als burgemeester. Hij woonde en werkte liefst een kwart eeuw in Noord-Kennemerland, waar hij een respectabele bestuurlijke carrière opbouwde, het meest recent nog als wethouder in Alkmaar. Nu is hij terug op vertrouwde grond. Tijdens zijn breed gedragen ‘rentree’ wil de nieuwbakken burgemeester bevragen, zichtbaar zijn, de samenwerking met omliggende gemeenten nog verder verbeteren en ook Lisse nog steviger op de kaart zetten. Tegelijk blijft hij realistisch: „Als burgemeester ben je marginaal politicus, onder de procent.”

Nieuwenhuizens wittebroodsweken zijn nog in volle gang. Inwoners van Lisse spreken hem op straat aan, willen met hem op de foto of vragen om zijn handtekening. Iedereen doet super vriendelijk, merkt de nieuwe burgervader op. „De rol van burgemeester is toch écht wel anders dan die van wethouder”, constateert hij droogjes. 

En, leuker dan het wethouderschap? Volmondig: „Ja!” Nieuwenhuizen deed wethouderervaring op in Langedijk (later opgegaan in Dijk en Waard) en in Alkmaar. In de kaasstad vulden de thema’s wonen, openbare ruimte, jeugdzorg, onderwijs, dierenwelzijn, communicatie en recreatieschappen zijn portefeuille. „Ik was eerst wethouder in Langedijk. Daar ga je ook niet anoniem over straat, want daar wordt de lokale politiek goed gevolgd. Maar in Alkmaar kon ik gerust anoniem over straat.” In Lisse lijkt het met die anonimiteit echter weer gedaan, niet dat hij dat erg vindt overigens.

Van heipalen in Zoetermeer tot de Zuidas
Nieuwenhuizens wortels liggen verspreid. Hij werd 46 jaar geleden geboren in Dordrecht, verhuisde al vroeg naar Zoetermeer, alwaar ook zijn eerste herinnering ligt („Dat is er eentje van heipalen en vers asfalt, want Zoetermeer was toen nog een dorp”) en bracht zijn basisschooltijd door in Noordwijk. Tijdens zijn middelbare schoolperiode en studententijd woonde hij in Lisserbroek.

Rond de zomer van 1991 begon hij het brugklasjaar nog op het Leeuwenhorst in Noordwijkerhout, maar hij stapte na enkele maanden over naar het Fioretti College in Lisse. „Het was een beetje de insteek van het Fioretti: waar ze op het Leeuwenhorst heel rustig begonnen, waren ze op het Fioretti direct van start gegaan en had je zo’n beetje elke week een schriftelijke overhoring voor Frans. Dat vond ik een drama de eerste maanden. Het was echt aanpassen, schakelen. Ik had in korte tijd al een enorme achterstand opgelopen omdat ik van een andere school kwam.” Aan de Sportlaan stroomde hij door naar de havo, kreeg hij halverwege zijn middelbare schoolperiode nog de kans om vwo te doen, maar had daar – gelet op zijn eerste jaar – geen trek in.

Na het behalen van zijn diploma vertrok hij naar de heao in Haarlem. Vanaf zijn 21^ste werkte hij veertien jaar lang voor Ernst & Young (EY), één van de Big Four-accountantskantoren op de Zuidas, voordat hij in het openbaar bestuur terechtkwam.

Een jongen van het dorp
Lisse is zogezegd vertrouwd terrein voor Nieuwenhuizen. Hij bakte in zijn jeugdjaren friet bij de plaatselijke snackbar, pelde er bollen, was lid van de scouting en ging er op stap. Eerst naar De Gewoonste Zaak, later ook naar Café-Bar ’t Vierkant. Beide uitgaansgelegenheden bestaan niet meer. „Jammer”, vindt Nieuwenhuizen, weliswaar voornamelijk uit nostalgie. Maar niet alle herinneringen aan de Lissese stapavondjes verdwenen. „Na zo’n avond was het de gewoonte een broodje shoarma te halen, bij Ibis bijvoorbeeld. Dat bestaat nog steeds.”

Die herinneringen brengen hem meteen bij de vraag of Lisse nu veel anders is ten opzichte van een kwart eeuw geleden. „Nee, ik denk niet dat er heel veel veranderd is. De mentaliteit is eigenlijk nog steeds wel hetzelfde: mensen zijn trots op Lisse. Dat snap ik ook, want het is een ontzettend leuk dorp.”

Dankzij een handvol oud-klasgenoten van het Fioretti hield hij wel altijd een voet tussen de Lissese deur. „Maar ik kom nu ook mensen tegen die ik sinds mijn vertrek nooit meer heb gezien. Dus dat is ook wel weer leuk.”

‘Familie is zo ontzettend belangrijk hier’
In Lisse krijgt Nieuwenhuizen met familiemensen te maken. Zo typeert hij de échte Lisser: als nieuwsgierig, outgoing en bovenal familiemens. „Familie is zo ontzettend belangrijk hier”, ervaart hij sinds zijn terugkeer. Kenmerkend voor de Lissese gemeenschap is immers dat veel families al generaties lang in het dorp wonen.

Maar ook buiten familierelaties leeft er een sterke behoefte aan saamhorigheid in het bollendorp. Nieuwenhuizen: „Men vindt het fijn elkaar te kennen, los van familiebanden. Het verenigingsleven in Lisse is daarvan een goed voorbeeld.” Inwoners zijn namelijk vaak jarenlang lid van een vereniging – en vaak zelfs van meerdere tegelijk. Ook kerken spelen nog altijd een prominente rol voor de gemeenschap.

Politiek los van religie én partij
De nieuwe burgervader van Lisse groeide zelf op binnen de gereformeerde traditie. Toch hield hij geloof en politiek altijd strikt gescheiden. Lid van de ᴠᴠᴅ is hij wel, al lijkt dat met name relevant voor het netwerk. „Maar dat is dan ook echt het enige.”

Nieuwenhuizen werd ooit voorgedragen als wethouder namens de ᴠᴠᴅ, maar wie dacht dat hij daarmee partijpolitiek zou bedrijven, kwam bedrogen uit. „In de raad ben je 90 procent politicus en 10 procent bestuurder. Als wethouder is dat precies andersom. Maar als burgemeester ben je marginaal politicus, onder de procent”, betoogt hij. „Bovendien is het niet zo dat een ᴠᴠᴅ-burgemeester anders zou reageren in zijn rol als burgemeester dan een ᴄᴅᴀ-burgemeester of PvdA-burgemeester.”

Open stijl, strikte kaders
Vanuit die onafhankelijke positie wil hij nu in Lisse iets toevoegen. Maar wat? „Nou, wat ik te bieden heb is een stukje ervaring, dingen die je hebt gezien in andere gemeenten waarvan je denkt: hé, zo kan het ook, zo kunnen we het anders doen of zo kunnen we het nóg beter doen. En dat zit op sommige dossiers, want hier gaat ook het meeste ontzettend goed. Er wordt hier ontzettend mooi werk geleverd, door de ambtenaren en ook door de wethouders.”

Als burgemeester neemt hij voorlopig vooral een ‘bevragende rol’ in. „Dat vind ik sowieso een rol als burgemeester, namelijk vragen: ‘Waarom doen we het?’ en ‘Waarom doen we het zo?’. Want dat hoort ook bij een burgemeester: dat hij de kwaliteit van de bestuurlijke processen bewaakt.”

Nieuwenhuizen hanteert in zijn functie als burgemeester bovendien een open stijl, maar stelt daarin wel kaders. Dat is ook nodig, benadrukt hij. „Ik ben wel: regels zijn regels. Binnen die marge die regels geven, kan er een hoop. Maar daar ben ik wel strikt in. Ik denk dat dat ook gewoon goed is, want dat hoort ook bij die rol. Ik kan niet zeggen: aan de ene kant gaan we handhaven en aan de andere kant laten we het los. Dat werkt niet.”

Belletje tijdens AZ - Tottenham Hotspur
Toen hij werd gebeld met het nieuws dat hij burgemeester van Lisse zou worden, zat hij nog in het AFAS-stadion van AZ, dat net in Alkmaar met 1-0 van Tottenham Hotspur had gewonnen. Iets na negenen belde de voorzitter van de vertrouwenscommissie. Diezelfde avond was om 21 uur de stemming – raadsleden kunnen op zo’n avond op twee burgemeesterskandidaten stemmen – in de gemeenteraad van Lisse. Blijkbaar was er weinig discussie nodig. „Dan weet je dus dat het een hele gedragen keuze was. Dat is dan ook wel heel erg leuk.”

Hij vermoedt dat zijn roots meespeelden bij zijn benoeming. „Dat denk ik wel, want in de gesprekken merk je ook dat je het over dezelfde dingen hebt. En dat zit op hele kleine, herkenbare punten. Je spreekt eigenlijk dezelfde taal, doordat je een stukje geschiedenis met elkaar hebt.”

Op zoek naar duurzame chemie
Hoe lang hij uiteindelijk in het bloemendorp wil aanblijven als burgemeester? Dat weet hij niet. Voorganger Lies Spruit (PvdA) bekleedde het burgemeestersambt in Lisse liefst dertien jaar. De gemiddelde zittingsduur van een burgemeester in Nederland ligt echter veel lager: rond de vijfenhalf jaar. „Ik wil mijn best doen voor Lisse en hoelang dat gaat duren? Het zou gek zijn als ik nu zou zeggen dat ik dat weet. Het moet aan allebei de kanten altijd blijven klikken en daar heb ik nu een heel goed gevoel over.”

Over zijn verdere loopbaanambities is hij helder: „Ik kijk altijd naar wat ik nu doe en niet naar wat ik over een paar jaar doe. Ik heb dat ook wel geleerd en inmiddels heb ik een klein beetje levenservaring opgebouwd. Ik weet dat vooruitkijken niet zo heel erg veel nut heeft, omdat het leven loopt zoals het loopt.”

Verstevigen op regionale samenwerking
Dan rijst nog de vraag wanneer Nieuwenhuizen zijn burgemeesterschap geslaagd vindt. „Dat is een interessante vraag, want het zou betekenen dat ik eigenlijk al weet waar de grootste uitdagingen liggen. En zover ben ik eigenlijk nog niet. Ik heb ook gezegd tijdens mijn installatierede dat ik de eerste weken en maanden ga luisteren en doorvragen en ik ben nu net een maand bezig (het interview werd maandag 7 juli afgenomen, red.). Dus eerlijk gezegd weet ik nog niet waar de grootste uitdaging ligt. Wat ik wel zie, is dat er kansen liggen om te verstevigen op de regionale samenwerking.” Daarmee doelt Nieuwenhuizen op een sterkere samenwerking binnen de Duin- en Bollenstreek en op het intensiveren van de banden met buurgemeente Haarlemmermeer.

Lisse meer op de kaart zetten
Maar het gaat hem ook om uitstraling en trots van het dorp. „Wat ik ook heel erg leuk vind, en dat werd nog niet eerder gedaan, is om te kijken hoe we Lisse nog meer op de kaart kunnen zetten, ook bij andere overheden. Bijvoorbeeld door daar ook een partnerprogramma te ontwikkelen met de Keukenhof. Dat deden we in Lisse nog niet en dat is dus iets wat ik vanuit Alkmaar meeneem. Dat doen ze daar uitdrukkelijk met de kaasmarkt.”
 
En wie weet wat er dan nog meer kan. In Alkmaar vond hij het mooi om als wethouder de minister te ontvangen en een subsidie van 100 miljoen euro los te peuteren. „Dat is wel leuk als je dat voor elkaar kan krijgen: niet zozeer leuk om die 100 miljoen, maar die 100 miljoen zet dingen aan. Dat kunnen we hier ook doen”, besluit hij optimistisch.